W 2024 roku przeciwko grypie zaszczepiono 1 671 073 osoby. Do połowy października 2025 roku liczba ta osiągnęła już 1 632 751 – jest to niemal tyle, ile w całym poprzednim roku! Do końca września 2025 roku wykonano 1 229 612 szczepień, podczas gdy w tym samym okresie 2024 roku było to 711 848. Szczególnie imponujący wzrost odnotowano w miesiącach wrzesień-październik 2025, gdy coraz więcej Polaków zdecydowało się na szczepienie.
Choć dane dotyczące grypy robią wrażenie, prawdziwym przełomem w polskiej profilaktyce jest skok w szczepieniach przeciwko wirusowi RSV. Podczas gdy w całym 2024 roku zaszczepiono zaledwie 5065 pacjentów, w roku 2025 - od stycznia do końca września - liczba ta osiągnęła 242 658 zaszczepionych osób! To niemal pięćdziesięciokrotny wzrost w ciągu zaledwie dziewięciu miesięcy.
Ryc. 1. Porównanie liczby zaszczepionych pacjentów przeciwko grypie i RSV w okresach styczeń–wrzesień 2024 oraz styczeń–wrzesień 2025, z wyraźnym uwzględnieniem dynamicznego wzrostu w roku 2025.
Rola farmaceutów i zmiany legislacyjne
Ten spektakularny wzrost jest najprawdopodobniej efektem zmian legislacyjnych, które od 25 sierpnia 2025 roku umożliwiły farmaceutom nieodpłatne wykonywanie szczepień przeciwko 16 jednostkom chorobowym, w tym przeciwko grypie i RSV, dla pacjenta. Ponadto, farmaceuci od 14 lutego 2025 r. mają możliwość wystawiania recept, w tym również uwzględniając refundację na produkt immunologiczny.
Przykładowo, wykorzystując uprawnienia, farmaceuci mogą m.in. wystawić receptę na szczepionkę:
· przeciwko grypie:
o Influvac Tetra i Vaxigrip Tetra
§ dla seniorów (z kodem uprawnień dodatkowych „S”) – szczepionka bezpłatna
§ 50% refundacja dla osób w wieku 18-64 lata
o Efluelda Tetra
§ 50% refundacja dla osób w wieku ≥60 lat
· przeciwko RSV:
o Abrysvo, Arexvy:
§ dla seniorów (z kodem uprawnień dodatkowych „S”) – szczepionka bezpłatna
§ 50% refundacja dla osób w wieku 60-64 lata
Nowe przepisy otworzyły drogę do skutecznej współpracy między lekarzami a farmaceutami, czyniąc z aptek miejsca realnej profilaktyki zdrowotnej i czynnie angażując farmaceutów w opiekę.
Choć wciąż pozostaje do rozwiązania kwestia braku możliwości wystawienia recepty farmaceutycznej dla kobiet w ciąży (kod uprawnień dodatkowych „C”), jedno jest pewne: Polacy szczepią się coraz chętniej.
Piśmiennictwo:
1. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny. Biuletyn Epidemiologiczny. Choroby zakaźne w Polsce. Wrzesień 2025 r. Zakażenia, zachorowania i zgony. Warszawa: NIZP PZH – PIB, 2025, INF_25_09B.pdf. URl: https://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2025/INF_25_09B.pdf
2. Centrum e-Zdrowia; Główny Inspektorat Sanitarny; Ministerstwo Zdrowia. Raport o chorobach zakaźnych [online]. URL: https://ezdrowie.gov.pl/portal/home/badania-i-dane/raport-o-chorobach-zakaznych
